Nguồn gốc họ Hoàng Kim ở Thượng Nghĩa?

Làng Thượng Nghĩa - Để bà con hiểu hơn về một dòng họ tại làng, tác giả xin đăng bức thư của cụ Trưởng họ  Hoàng Kim gửi cho Ban Liên lạc họ Hoàng - Huỳnh. Bức thư có nội dung như sau:

Đông Hà, ngày 30 tháng 11 năm 2009

Kính gửi:        Ban liên lạc họ Hoàng – Huỳnh

Thấm nhuần lời dạy của tiền nhân “Chim có tổ, người có tông”.

Chúng tôi, họ Hoàng – Huỳnh, tổ tiên di cư vào và định cư tại Đông Hà, tỉnh Quảng Trị đến nay đã 17 đời. Hiện nay đang sinh sống tại khu phố 2, khu phố 4 làng Thượng Nghĩa, phường Đông Giang, thị xã Đông Hà, tỉnh Quảng Trị. Do hoàn cảnh lịch sử, đường sá xa xôi cách trở, phương tiện giao thông khó khăn, tộc phả ghi không rõ ràng. Nên qua bao nhiêu thế hệ, cứ mỗi lần con cháu có dịp ngồi lại với nhau, nhìn về quá khứ của tổ tiên thì có những phút giây chạnh lòng và tự hỏi với nhau không biết tổ tiên mình quê quán ở đâu để cháu chắt hành hương về cội nguồn.

Nhà thờ họ Hoàng Kim ở Vĩnh Ninh (nay là khu phố 2, Phường Đông Giang)

Hôm nay tình cờ được tiếp nhận tập san số 4 của Ban liên lạc họ Hoàng – Huỳnh. Chúng tôi vội cử người viết thư gửi Ban liên lạc trình bày một số tình tiết trong tộc phả, trong sử sách cũng như những lời truyền miệng từ xưa để lại. Để nhờ Ban liên lạc chắp nối mọi tình tiết của Ban liên lạc thu thập được cùng với trình bày của chúng tôi. Hầu mong tìm được quê hương bản quán của ngài thi tổ chúng tôi. Sau đây tôi xin trình bày vài nét sơ lược về sự hình thành Làng – Họ để Ban liên lạc có cơ sở lần tìm.

- Về Làng: Theo lịch sử của Thành phố Đông Hà, vào giữa thế kỷ thứ 16 tại huyện Vũ Xương có 59 xã, làng, thì trên đất Đông Hà có 13 xã, làng. Trong đó có làng Thượng Đô (tức làng Thượng Nghĩa ngày nay).

- Về Họ: Làng Thượng Nghĩa nay có 4 họ Hoàng – Huỳnh, đó là Hoàng Kim, Hoàng Đức, Hoàng Ngọc, Hoàng Văn (họ chúng tôi là họ Hoàng Kim). Trước năm 1940, trong Tộc phả của họ ghi là “Hoàng Văn”, sau năm 1940 khi tái tu Tộc phả mới cải là Hoàng Kim. Cũng qua truyền miệng xưa kia, 4 họ Hoàng Kim, Hoàng Đức, Hoàng Ngọc, Hoàng Văn là 4 anh em ruột và con nhà chú bác ruột. Nay mỗi họ có Tộc phả riêng, con trai, con gái các họ lấy vợ, gả chồng cho nhau.

Trong Tộc phả họ tôi mở đầu có 2 lời tựa:

Lời tựa thứ 1: “Chính nhứt Thượng cao cao chi thỉ tổ Hoàng Kim Đạt đại lang do tiền gian lưu tích vị nhập Thuận Hoá. Chính nhứt Thượng cao cao chi thỉ tổ tỷ huý Đạt đại nương sinh nam tử nhứt nhơn Hoàng Kim Giám”. Qua truyền miệng, ngài Hoàng Kim Đạt đưa con vào Đông Hà lập nghiệp, khai khẩn ruộng đất làng Thượng Nghĩa. Sau đó ngài Hoàng Kim Đạt trở về quê hương bản quán, còn ngài Hoàng Kim Giám thì ở lại. Hiện nay mộ phần ngài Giám vẫn còn, hàng năm được con cháu chăm sóc.

Lời tựa thứ 2: Đời thứ 1 “Lê Chính Trị nguyên niên Tùng Quốc Triều Tiên Thánh nhập Thuận Hoá nhơn tịch kiến xã cư diên thị vi bổn xã Tiền khai khẩn”. Hoàng Kim Giám sinh hạ đời thứ II, gồm 6 người con.

Căn cứ vào lời tựa thứ 2, qua tìm hiểu lịch sử các triều đại Việt Nam do Quỳnh Cư và Đỗ Đức Hùng biên soạn trang 224 ghi:

Lê Anh Tông: 1556 – 1573 có 3 lần thay đổi niên hiệu:

Lần 1: Thiên Hữu: 1557

Lần 2: Chính Trị: 1558 – 1571

Lần 3: Hồng Phúc: 1572 – 1573

Như vậy, Lê Chính Trị nguyên niên là năm 1558. Cũng trong năm này, Nguyễn Hoàng nhờ chị ruột là Ngọc Bảo (vợ Trịnh Kiểm) nói với Kiểm cho Hoàng vào trấn thủ xứ Thuận Hoá. Đất ấy hiểm trở, xa xôi, khí hậu khắc nghiệt, lại là mặt nam, quân Mạc có thể dùng thuyền vượt biển đánh sau lưng. Kiểm đồng ý và dâng biểu tâu vua trao quyền cho Nguyễn Hoàng làm trấn thủ Thuận Hoá, toàn quyền xử lý mọi việc. Nguyễn Hoàng đem người nhà và quân bản bộ vào năm Mậu Ngọ (1558). Cùng đi với Nguyễn Hoàng còn có nhiều đồng hương Tống Sơn và Nghĩa Dũng Thanh Hoá (trích các triều đại Việt Nam trang 319 và 320).

Như vậy, căn cứ vào Tộc phả của họ chúng tôi và lịch sử, có thể tạm kết luận: Tổ tiên theo Nguyễn Hoàng di cư vào Quảng Trị năm 1558, nhưng làng, xã, huyện, tỉnh nào thì chưa rõ.

Qua trình bày ở trên, chúng tôi kính nhờ Ban liên lạc chắp nối những thông tin mà Ban liên lạc có được cùng với những điều chúng tôi trình bày kết nối lại vưói nhau ngõ hầu cho chúng tôi tìm được quê hương bản quán của tổ tiên. Nếu tìm được thì đó là phúc đức lớn cho dòng họ chúng toi.

Trong lúc chờ đợi sự hồi âm của Ban liên lạc. Tôi thay mặt con cháu trong họ Hoàng Kim xin chân thành cảm ơn Ban liên lạc, xin chúc Ban liên lạc mạnh khoẻ để kết nối họ Hoàng – Huỳnh lại với nhau.

Thay mặt họ Hoàng Kim

Trưởng họ

                                                                   Hoàng Kim Điện

Một số hình ảnh khác về nhà thờ họ Hoàng Kim (Nguồn : Youtube Tuấn Hoàng Kim):

Bài viết dựa trên quan điểm cá nhân của tác giả hoặc tổng hợp từ các nguồn tin tức đã được dẫn chiếu trong bài viết. Nếu bạn cần thêm thông tin hoặc sử dụng dịch vụ Thừa phát lại, xin vui lòng liên hệ theo SĐT 0357 133 132 hoặc email "blogthuaphatlai@gmail.com". Xin cảm ơn!